Okno z żelaznym balkonem, wymienionym w
1895r.
w miejsce przeniesionego w 1860r.
z kościoła św. Michała Archanioła i
św. Józefa.
|
W 1867r. przeniesiono 12 epitafiów. Wydarzenie to upamiętnia znajdująca się w nawie południowej kościoła marmurowa tablica: "Nagrobki Piotra i Jędrzeja Gembickich, Gabryela i Jakoba Sierakowskich, Bogusława Łubieńskiego, Gabryela Dębińskiego, Ewy Dębińskiej, Józefa i Teresy Michałowskich, Elżbiety Konarskiej, Stanisława Szydłowskiego, Wojciecha Chodorowicza, Jakoba Famuciusza przeniesione z grożącego upadkiem kościoła św. Michała do kościoła OO. Bernardynów za przełożeństwa Ks. Modesta Scieszki w roku 1867" (pisownia oryginalna - EW).
Tablica z napisem upamiętniającym
przeniesienie w 1867r. dwunastu epitafiów.
|
Epitafium Gabriela Aleksandra Dębińskiego (zm. 1663r.).
U dołu wspomniana wyżej tablica pamiątkowa.
|
Epitafia wykonane są głównie z czarnego "marmuru" dębnickiego, niekiedy z użyciem marmuru paczółtowickiego. W baroku, tj. w epoce w której powstawały opisywane zabytki "czarny dębnik" odgrywał istotną rolę. Eksploatowanie złóż owego domniemanego marmuru w podkrakowskiej wsi Dębnik rozpoczęło się w początkach XVIIw. "Wieś nadała w roku 1631 założonemu właśnie klasztorowi karmelitów bosych w Czernej Agnieszka z Tęczyńskich Firlejowa, jedna z tych iron ladies minionych stuleci Sarmacji Europejskiej. Zakonnicy dynamizują produkcję, zakładając przy łomach owego czarnego kamienia warsztaty, na których czele stoją w pierwszych latach przybysze włoscy, a później już od połowy XVII wieku generacja Negowiczów, Bielawskich i Maciejowskich. I przez półtora stulecia ze zmiennym nasileniem wytwarza się tu prefabrykowane elementy architektoniczne, zwłaszcza portale, obramienia okien czy kominków, ale także gotowe sprzęty, jak chrzcielnice, epitafia, lawaterze, a nawet całe ołtarze. W rzeczywistości ów dębnicki kamień nie jest czarny - owej czerni nabiera dopiero po wypolerowaniu, a wystawiony na działania atmosferyczne powraca wkrótce do naturalnej: stalowo-szarej barwy. (...) Ponieważ czarny kamień dębnicki domagał się białego tła i dopuszczał ograniczone akcenty złota (pozłacanie stiukowych ornamentów, złoty blask vasa sacra) więc także doskonale odpowiadał mistycznemu kierunkowi tego na potrydenckiej fali importowanego z Hiszpanii zakonu, który osiadł w Czernej i szybko się na całą Rzeczpospolitą rozprzestrzenił." - pisał Tadeusz Chrzanowski w "Wędrówkach po Sarmacji Europejskiej".
Przeniesione epitafia:
- Piotra Gembickiego, bpa krakowskiego (zm. 1657r.) z h. Nałęcz z czarnego marmuru z użyciem marmuru paczółtowickiego. Fotografia tutaj
- Andrzeja Gembickiego, bpa łuckiego (zm. 1654r.) z h. Nałęcz z czarnego marmuru z użyciem marmuru paczółtowickiego. Fotografia tutaj
- Epitafium podwójne Sierakowskich: Gabriela, kasztelana oświęcimskiego oraz jego syna Jakuba, wystawione w 1768r. przez Romana Sierakowskiego, wojewodę krakowskiego, z czarnego marmuru. W kartuszu herb Ogończyk i czaszka w części dolnej. Fotografia tutaj
- Bogusława Łubieńskiego (zm. 1730r.) h. Pomian, fundacji jego żony, Teresy z Bielińskich, z marmuru czarnego i paczółtowickiego, w formie sarkofagu z czaszka i piszczelami. Fotografia tutaj
- Gabriela Aleksandra Dębińskiego (zm. 1663r.) w nawie południowej. Ufundowane przez jego synów Jerzego i Zbigniewa Krzysztofa oraz córkę Krystynę, z czarnego marmuru. Tarcza z herbami Rawicz, Doliwa, Śreniawa z krzyżykiem i Kościesza. Fotografia tutaj
- Epitafium z czarnego marmuru Ewy z Rupniewa Dębińskiej (zm. 1654r.) fundacji jej męża Hieronima, z h. Śreniawa. Fotografia tutaj
- Dwa epitafia z marmuru czarnego i paczółtowickiego z owalnymi portretami na blasze i kartuszami herbowymi: Józefa Michałowskiego (zm.1743r.) z h. Jasieńczyk i Korab, oraz jego żony Teresy Michałowskiej, z h. Jasieńczyk i Nałęcz. Fotografia tutaj
- Epitafium z czarnego marmuru Elżbiety z Leszczyn Konarskiej (zm. 1657r.) z h. Belina. Fotografia tutaj
- Epitafium Stanisława Szydłowskiego (zm. 1632r.) syna Jana, z czarnego marmuru, z rytym herbem Lubicz w kartuszu. Fotografia tutaj
- Wojciecha Chodorowicza (zm. 1628r.) z brunatnego marmuru. Fotografia tutaj
- Jakuba Famucjusza z Lukki (zm. 1641r.) z brunatnego marmuru z herbem własnym. Fotografia tutaj
Bibliografia:
- Chrzanowski T., Wędrówki po Sarmacji Europejskiej. Eseje o sztuce i kulturze staropolskiej, Kraków 1986, ss. 138-139.
- zbiorowa pod red. I. Rejduch-Samkowej i J. Samka, Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. IV, cz. IV, Warszawa 1987, ss. 18-21